Ποιοι Είμαστε – Τι Κάνουμε

Το πρόγραμμα PERICLES βασίζεται στην παραδοχή ότι η σχέση των ανθρώπων με τη θάλασσα στις ακτές της Ευρώπης είναι πολύπλευρη, διαχρονική και καθοριστική στη διαμόρφωση του πολιτισμού τους. H πολιτιστική κληρονομιά (ΠΚ) που διαμορφώθηκε διαχρονικά αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη, συνοχή και ευημερία των περιοχών αυτών.

Στο πλαίσιο αυτό το PERICLES στοχεύει: α) να επιτύχει μια εις βάθος γνώση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών β) να αναπτύξει πρακτικά εργαλεία, βασισμένα στη συμμετοχή των ενδιαφερομένων εταίρων για τη χαρτογράφηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, την αξιολόγηση και τον μετριασμό των κινδύνων που αντιμετωίζει, την ενίσχυση της αειφόρου ανάπτυξης και την αύξηση της απασχόλησης μέσω της αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων της, γ) να λειτουργήσει συμβουλευτικά για την βελτίωση της ενσωμάτωσης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε βασικές θαλάσσιες και  περιβαλλοντικές πολιτικές και την εφαρμογή των σχετικών οδηγιών της ΕΕ, και δ) να συμβάλει στην ανάπτυξη αποτελεσματικών δικτύων ανταλλαγής σχετικών γνώσεων.

Για την πραγματοποίηση του PERICLES δημιουργήθηκε μια πολύ-επιστημονική κοινοπραξία αποτελούμενη από ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια και φορείς διαχείρισης  πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία μαζί με τους συνεργαζόμενους φορείς και κοινωνικές ομάδες καλύπτει ένα μεγάλο εύρος προσεγγίσεων και ενδιαφερόντων

Η ελληνική συμμετοχή του PERICLES εστιάζει στην αλιευτική πολιτιστική κληρονομιά. Στον ελλαδικό χώρο αναπτύχθηκαν διαχρονικά πλούσιες αλιευτικές παραδόσεις που καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την ταυτότητα και τον τρόπο ζωής των παράκτιων κοινοτήτων, αλλά και στήριξαν τις τοπικές οικονομίες μέσω της αλιείας και της επεξεργασίας των αλιευμάτων. Οι κοινότητες αυτές δημιούργησαν μια διακριτή και πολύπλευρη αλιευτική κληρονομιά, με υλικές και άυλες διαστάσεις. Οι ραγδαίες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, που λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, επέφεραν μεγάλες τομές στη φυσιογνωμία των παράκτιων αλιευτικών κοινοτήτων της χώρας και απειλούν τις μακροχρόνιες αυτές παραδόσεις.

Ο στόχος της ελληνικής συμμετοχής είναι η καταγραφή της αλιευτικής πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής του ΒΑ Αιγαίου (από τον Στρυμόνα μέχρι τις εκβολές του Έβρου, καθώς και στη Θάσο και Σαμοθράκη) αξιοποιώντας αρχαιολογικές, ιστορικές, ανθρωπολογικές και βιολογικές μεθοδολογίες και προσεγγίσεις. Αρχαιολογικά οστά ψαριών, γραπτές πηγές της αρχαιότητας και των Βυζαντινών χρόνων, νεότερες αρχειακές πηγές καθώς και σύγχρονες μαρτυρίες με τη μορφή φωτογραφιών, διηγήσεων, τραγουδιών κ.α. συνδυάζονται για να τεκμηριώσουν τον υλικό και άυλο πολιτισμό των παράκτιων κοινοτήτων της περιοχής και να τον κάνουν γνωστό στη παγκόσμια ερευνητική κοινότητα.

Το πρόγραμμα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών (αλιείς, τοπική αυτοδιοίκηση, εκπαίδευση, εστιάτορες, τουριστικός τομέας, τομέας μεταποίησης ψαριών κλπ.) στην συλλογή πληροφοριών, γνώσεων και άλλων τεκμηρίων που αφορούν στις αλιευτικές παραδόσεις του τόπου και στην διατύπωση προτάσεων για διατήρηση και των τρόπων συνέχισης και ανανέωσης αυτών των παραδόσεων. Η αλιευτική ιστορία της περιοχής, οι πολύτιμες γνώσεις και δεξιότητες που αναπτύχθηκαν με το πέρασμα των αιώνων αλλά και το δέσιμο με τον τόπο, με τη θάλασσα, και η ιδιαίτερη ταυτότητα που διαμορφώθηκε θα μπουν στο προσκήνιο.